‘Vertalen is geneuzel op de vierkante centimeter.’ Dit zei een van de docenten Duits van ITV Hogeschool vol enthousiasme tijdens een voorlichtingsbijeenkomst. Het klonk als muziek in mijn oren. Ik heb ruim 25 jaar met veel plezier gewerkt als advocaat. Maar ik was niet een van degenen die zich hun hele middelbare schooltijd al in een toga zagen. Ik wist namelijk al lang wat ik wilde worden: vertaler! Het liep anders: na een jaar vertaalopleiding ging ik rechten studeren en lang was ik op mijn plek in de juridische wereld. Maar talen bleven trekken en nu rond ik binnenkort de vertaalopleiding alsnog af.
Vertaler Duits word ik dus, met Engels als tweede vreemde taal. Nederlanders die de Duitse taal goed beheersen, worden steeds schaarser. Maar als je zaken wilt doen in Duitsland, wordt het door Duitse zakenpartners enorm gewaardeerd wanneer je hun taal enigszins beheerst. Dat maakt niet alleen het zakendoen gemakkelijker, maar ook de gunfactor een stuk hoger. Dat geldt overigens ook voor de Franse taal en het zakendoen in Frankrijk. Dit soort zaken past onder de kop ‘interculturele communicatie’, wat ook hoort bij het vak van vertaler. Net zo goed als grammatica, woordkennis en maatschappijkennis van het taalgebied waarvan je de taal bestudeert. Als vertaler in een ‘nichetaal’ die het Duits inmiddels in Nederland dreigt te worden, kun je verzekerd zijn van werk.
Mijn toga hangt inmiddels aan de bomen. Ik zet mijn lange werkervaring in voor een specialisatie als juridisch vertaler. Ik heb mijn vertaalstage gedaan bij JMS Textservice, een gespecialiseerd juridisch vertaalbureau. Het werk als juridisch vertaler met een vaktaal die me vertrouwd is, past als een jas. Verder ben ik taaltrainer Nederlands bij Regina Coeli, waar ik werk met cursisten met Duits of Engels als steuntaal. De combinatie bevalt me heel goed. Bijvangst is dat ik me ook weer bewust word van de mooie aspecten en de eigenaardigheden van het Nederlands. Let maar eens op de ingeslikte uitgangen aan het eind van een woord (de ‘silent n’ bijvoorbeeld, die kenne(n) we wel), waar wij als Nederlanders zo goed in zijn.
Over vijf jaar hoop ik het vertalen Nederlands-Duits net zo goed machtig te zijn als het vertalen Duits-Nederlands. En ik wil mijn Duitse spreekvaardigheid vergroten; nu red ik me prima, maar accentloos en ‘fehlerfei’, ben ik nog lang niet. Dat laatste geldt overigens ook voor mijn Engelse spreekvaardigheid, want zo gemakkelijk als we misschien Engels spreken, zo foutloos is het vaak niet. Daarom heb ik me voorgenomen ook regelmatig naar bijvoorbeeld Duitsland of het Verenigd Koninkrijk te reizen en van tijd tot tijd misschien ook daarvandaan te werken. Dat kan natuurlijk prima als freelancer.
Astrid Baremans
© 2024 ITV Hogeschool voor Tolken & Vertalen